Bij monumentale panden horen sierlijke huisnummers, hout- en marmerimitaties en muurschilderingen. De 71-jarige Dirk Gentenaar gaat op z’n bakfiets door Utrecht om met z’n kwast woningen en cafés nóg mooier te maken.
Al vijftig jaar fietst Dirk Gentenaar op z’n bakfiets door de Utrechtse straten om monumentale panden te voorzien van sierletters, huisnummers, marmerimitatie, houtimitatie, bladgoudplakken, lambrisering - en nog veel meer. In de bak voorop zijn fiets: de basiskleuren verf, een stuk karton om op te mengen en zijn favoriete Lyonse kwasten.
Voor het schilderen van details, denk aan een familienaam op de deur van een monumentaal pand, neemt Gentenaar zogenaamde marterharen penselen mee. ,,Veel deuren van monumentale huizen zijn donkergroen, ik noem dat ook wel ‘grachtgroen’”, vertelt Gentenaar. ,,De letters en huisnummers krijgen dan een mooie, crèmewitte kleur.”
Zo’n huisnummer heeft Gentenaar in vijf minuten gezet: ,,Ik schilder zoals ik schrijf, ik denk er vooral niet te veel bij na”, vertelt Gentenaar. Maar iets als een marmerimitatie kost meer tijd. ,,Dat is echt precisiewerk. Dan ga ik heel geconcentreerd aan de slag. Ik gebruik brede kwasten en een sponsje. Het is natuurlijk wel belangrijk dat het écht op marmer lijkt”, aldus Gentenaar.
Kleurhistorisch onderzoek
,,Soms wordt er eerst een historisch onderzoek uitgevoerd, om te achterhalen wat de originele kleuren van het gebouw zijn”, aldus vastgoedbeheerder Floris Monfoort. ,,Daar kunnen kleuren uitkomen die je niet verwacht, zoals mosgroen. Die zie je vaak terug in het glas-in-lood”, vertelt Monfoort. Aan de hand van dat onderzoek wordt een kleuradvies gegeven aan de schilders, zodat ze daar rekening mee houden als ze het pand gaan opknappen.”
Voor de verdere details schakelt zijn bedrijf Dirk Gentenaar in. Ze werken al jaren met hem samen. ,,Dirks specialiteit is het zetten van sierlijke huisnummers”, vertelt Monfoort. ,,Ook willen sommige mensen hun achternaam in mooie letters op de voorkant van hun huis hebben geschilderd. Daarnaast hebben veel monumentale panden van oudsher een naam. We schakelen Dirk in als we willen dat de naam van het pand op de gevel wordt geschilderd.”
Wandschilderingen
Het liefst maakt Gentenaar wandschilderingen. Huiseigenaren weten hem te vinden als ze een mooie, op maat gemaakte schildering op de muur van hun woon- of slaapkamer willen. ,,Ooit maakte ik een schildering van de Domtoren bij iemand thuis.” Utrecht zit in zijn vingers.
Maar Gentenaar doet meer. Toen Tom Johnstone uit De Bilt met een ambitieus verzoek kwam, ging de kwast ook tegen de muur. ,,Mijn vrouw zag in een restaurant ooit een schildering van een Cubaanse vrouw met een sigaar in haar hand. Die wilde ze graag in ons huis. We legden aan Dirk uit wat we voor ogen hadden, en kort daarna hadden we een prachtige schildering op de muur van onze woonkamer.” Als Gentenaar start met zo’n schildering, neemt hij een dag de tijd om de basiskleuren aan te brengen. Nadat alles is opgedroogd, komt hij een dag later terug voor de details.
Sinds jaar en dag weten ook horeca-eigenaren hem te vinden. ,,Onlangs werd ik benaderd door een café in het centrum van Utrecht. Zij hadden olievaten en wilden dat daar mooie tropische prints op geschilderd werden”, vertelt Gentenaar. Op de muren van het Utrechtse Café Orloff staan gedichten van Ingmar Heytze, ook van zijn hand. Daarnaast mocht hij, in opdracht van de gemeente, een van de gedichten van Ingmar Heytze op een muur in het stadhuis schilderen.
'Mijn vrouw zegt dat ik vervelend word als ik te weinig om handen heb'
Ondanks zijn leeftijd is de kunstenaar nog niet van plan om te stoppen met zijn werk. ,,Mijn vrouw zegt dat ik vervelend word als ik te weinig om handen heb”, grapt hij. Hij doet dit werk al vijftig jaar. Tot zijn 21e werkte hij voor de Nederlandse Televisie Stichting, de NTS. Zijn vader zat al in het schildersvak. Hij verzorgde bestelbusjes en auto’s van bedrijfsnamen. ,,In die tijd waren er nog geen stickers”, aldus Gentenaar. ,,Steeds vaker hielp ik mijn vader, zo rolde ik in het vak.”
Het leuke aan zijn werk? ,,Ik kom bij zo veel mensen over de vloer, en ken door mijn werk veel mensen in de stad”, vertelt Gentenaar. Als hij door Utrecht fietst, kan hij zo tientallen details aanwijzen die hij heeft aangebracht, vertelt hij trots.
Voor 100 euro zet Gentenaar een familienaam op de voordeur, voor 125 euro krijg je er een huisnummer bij. ,,Soms vinden mensen dat snel verdiend. Dan zeg ik lachend: ‘Ik doe dit werk al vijftig jaar, als ik nou nog niet snel zou werken, dan zou er iets mis zijn’. Ik ben inmiddels gewoon snel in mijn vak, omdat ik al veel huisnummers heb gezet”, zegt Gentenaar.
In 1949 werd hij geboren in Utrecht, en hij woont er nog steeds met veel plezier. Lachend: ,,De stad is in ieder geval een stuk mooier geworden sinds ik hier actief ben.”
Dit artikel schreef ik voor het AD en het Utrechts Nieuwsblad.